Atmosferin Faydaları Nelerdir?
20 Temmuz 2024

Atmosferin Faydaları Nelerdir?

Atmosferin Faydaları

Yer yuvarlağını çepeçevre saran gaz örtüsüne atmosfer denir. Atmosferin bileşimi ve katmanları gibi fiziksel özellikleri inceleyen bilim dalına meteoroloji adı verilmektedir. Atmosferdeki farklı gazlar, yer çekiminin etkisiyle çeşitli yükseltilerde bulunurlar. Yerden yükseldikçe yoğunlukları azalır ve yaklaşık 10.000 km kalınlığındaki atmosferin bittiği yerde yer çekimi de sona erer, bu noktada uzay boşluğu başlar.

Atmosferin bileşimi, %78 azot, %21 oksijen ve geri kalan %1'lik dilimde argon, kripton, neon, hidrojen, helyum, ksenon gibi gazlardan oluşur. Hacim payı %4'e kadar yükselebilen su buharı (nem), atmosferde önemli bir yer tutar ve miktarı iklim ve sıcaklığa göre değişiklik gösterir. Ayrıca atmosferde, %0.03 oranında karbondioksit (CO2), ozon (O3), amonyak, toz, kükürtlü asitler, duman, bakteriler, is ve diğer maddeler de bulunur.


Canlı yaşamı için gerekli gazları içinde barındırır. Atmosferdeki gazların bazılarının oranı değişmezken, bazıları zaman ve yere göre farklılık gösterir. Oranı değişmeyen gazlar %78 azot, %21 oksijen ve %1 diğer gazlardır. Oranı değişenler ise su buharı ve karbondioksittir. Su buharı deniz kenarında, ormanlık alanlarda ve alçak bölgelerde fazla; kurak bölgelerde, kutup alanlarında, çöllerde, yüksek alanlarda ve kara içlerinde azdır. Oransal olarak mevsimden mevsime de farklılık gösterir.

Güneşten gelen zararlı ışınları tutar. Başta ozonosfer katmanı olmak üzere, ultraviyole (UV) olarak adlandırılan zararlı ışınların tutulmasını ve absorbe edilmesini sağlar. UV ışınları insan sağlığı üzerinde zararlı etkilerini göz dokusunu ve deri hücrelerini etkileyerek gösterir. Deri hücrelerine etkisi, cildin en alt katmanına dek nüfuz ederek cildin genetik yapısına zarar verir.

Sıcaklık, nem ve basınç faktörlerinin farklı oranda etkileşiminden iklim meydana gelir. Atmosfer, sıcaklık, nem ve basınç üzerinde etkisini gösterdiği için bu faktörler iklimin oluşmasında etkilidir ve tüm iklim olayları atmosferde gerçekleşir.

Dünyanın aşırı soğuma veya ısınmasını engeller. Atmosfer içinde bulunan karbondioksit ve su buharı, güneşten gelen UV ışınlarını emer ve ısı olarak depolar. Böylece gündüzlerin çok sıcak, gecelerin ise çok soğuk olmasının önüne geçilir. Eğer atmosfer olmasaydı, ay yüzeyinde olduğu gibi gündüz +150, gece -200 derece uç noktalarda sıcaklıklar oluşurdu.

Güneş ışınlarının dağılmasını sağlayarak gölgede kalan kısımların da aydınlanmasını sağlar. Difüzyon, güneş ışınlarının atmosferde kırılıp dağılmasıdır. Bu olay ile güneş girmeyen odalar da aydınlanıp ısınır. Sıcaklığı, ışığı ve sesi getirerek iletimini sağlar. Atmosfer, ışık gibi ısı ve sıcaklığın da iletilmesini sağlar. Sesi oluşturan titreşimler, atmosfer içindeki gazların hareketi ile oluşur. Fakat uzayda sıcaklık ve ses ilerleyemez ve yansıyamaz.

Ekstra Bilgiler

Atmosferin canlılar için sağladığı faydalar şu şekildedir:

  • Fotosentez için gerekli olan karbondioksiti sağlar.
  • Su döngüsünü gerçekleştirir ve yağış olaylarını düzenler.
  • Havanın basıncı sayesinde akciğerlerimizde solunum gerçekleşir.
  • Gökyüzünün mavi görünmesini sağlar, bu da çevremizi daha aydınlık yapar.
  • Meteorların yeryüzüne çarpmasını engeller, çünkü atmosferde yanarak parçalanırlar.

Atmosferin insan ve diğer canlılar için önemi tartışılmazdır. Bu nedenle atmosferin korunması ve mevcut dengelerin bozulmaması için çevre dostu politikalar geliştirilmesi büyük önem taşımaktadır.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

İlk soruyu siz sormak istermisiniz?

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Atmosfer Katmanları Nelerdir?

Atmosfer Katmanları Nelerdir?

Atmosferin Özellikleri Nelerdir?

Atmosferin Özellikleri Nelerdir?

Atmosfer ve Sıcaklık

Atmosfer ve Sıcaklık

Atmosferdeki Gaz Oranları Nelerdir?

Atmosferdeki Gaz Oranları Nelerdir?

Atmosfer ve Özellikleri Nelerdir?

Atmosfer ve Özellikleri Nelerdir?