Atmosferin Kalınlığı İnsanlık tarihinden bu yana, gökyüzüne bakan herkes yüksekliklerde neler olduğunu merak etmiştir. Antik filozoflardan itibaren atmosfer hakkında çeşitli bilimsel ve kozmik bilgiler elde edilmeye başlanmıştır. Atmosferin varlığına ilişkin bilgilerin artmasıyla astrofizik adı altında bilim dalı ortaya çıkmıştır. Atmosferin kalınlığı yalnızca oksijen bulunan bölgeyle sınırlı değildir; oksijen oluşumunun gerçekleştiği ozon tabakası da atmosfer içinde kabul edilir. Atmosferin Keşfi ve İlk Yolculuklar Atmosferin kalınlığı ile ilgili en net bilgiler, insanoğlunun atmosfer dışına çıkmasıyla elde edilmiştir. Atmosfer dışına yapılan ilk yolculuklar, hava sürtünmesine dayanıklı uzay mekikleri ile gerçekleştirilmiştir. Uzay mekiklerinin Dünya atmosferini terk etmesi, kütle çekim etkisi nedeniyle oldukça fazla enerji gerektirirken, Uzaydan Dünya'ya dönerken aynı etki nedeniyle atmosfer havası ile sürtünmesinden kaynaklı ısı ortaya çıkar. Bu ısı 2000 dereceye kadar ulaşabilir. Atmosferin Katmanları ve Kalınlıkları Atmosfer, çeşitli katmanlardan oluşur ve her bir katmanın kendine özgü özellikleri vardır:
Atmosferin Genel Kalınlığı Atmosferin genel kalınlığı, katmanlar arasındaki kalınlıklar ölçüldüğünde yaklaşık 286 km'dir. Ancak bu kalınlık sabit değildir. Manyetik etkiler, atmosferin belli bölgelerde incelmesine veya kalınlaşmasına neden olabilir. Manyetik etkiler ise en çok Güneş patlamalarından kaynaklanır. Yapılan araştırmalar, Güneş'in %74'ünün hidrojen olduğunu ve Güneş'in kendi sistemi içinde %99,8'lik kütlesel hacmi oluşturduğunu göstermiştir. Güneş sistemi gezegenleri ise sistemin %1'ini bile oluşturmaz. Dolayısıyla Güneş'in gezegenler üzerindeki manyetik çekim etkisi çok fazladır. |
Alpnur
13 Temmuz 2024 CumartesiAtmosferin katmanlarından biri olan troposferde yaşanan meteorolojik olayların, rüzgar hareketlerinin ve mevsimsel değişimlerin gün be gün gözlemlendiği bu bölgeye dair, ekvator bölgesinde ve kutup bölgelerinde farklı kalınlıklarda olmasının sebebi nedir? Atmosferin en kalın tabakası olan termosferde sıcaklığın 200 ile 1600 derece arasında değiştiği belirtilmiş; bu büyük sıcaklık farklılığının sebebi nedir ve bu durum uzay mekiklerinin hareketlerini nasıl etkiler?
Cevap yazAdmin
13 Temmuz 2024 CumartesiMerhaba Alpnur,
Troposferin ekvator bölgesinde daha kalın, kutup bölgelerinde ise daha ince olmasının sebebi, yeryüzündeki sıcaklık farklılıkları ve yüksekliğin etkisidir. Ekvator bölgesi, güneşten daha fazla enerji aldığı için daha sıcak olur ve bu da havanın genleşmesine neden olur. Bu genleşme, troposferin kalınlığını arttırır. Kutup bölgelerinde ise hava daha soğuk olduğu için troposfer daha ince olur.
Termosferdeki büyük sıcaklık farklılığı, güneşten gelen morötesi ve X-ışınlarının atmosferin bu bölgesindeki gaz molekülleri tarafından emilmesinden kaynaklanır. Güneş aktivitesi arttığında bu moleküller daha fazla enerji alır ve sıcaklık yükselir. Bu durum, uzay mekiklerinin yüksek irtifalarda hareket ederken maruz kaldıkları sıcaklık ve radyasyon seviyelerini etkiler. Mekikler, bu sıcaklık farklılıklarına dayanacak şekilde tasarlanmak zorundadır.
Umarım açıklamalarım faydalı olmuştur. Başka soruların olursa memnuniyetle yardımcı olurum.